پیشرفت دنیای امروز و افزایش به کارگیری و زمان استفاده از الکتروموتورها، منجر به تلاش برای کاهش استهلاک موتورها، کاهش مصرف انرژی (کاهش جریان راه اندازی)و…شده است. ودر نهایت ما شاهد پدید امدن سافت استاترها در زمینه های صنعتی میباشیم.
حال میخواهیم به اهمیت حضور این دستگاه و تفاوت آن با مابقی دستگاه ها با کارکردی مشابه بپردازیم.
(استارت نرم =soft starter) این دستگاه ها در الکتروموتورها برای شروع و راه اندازی نرم دستگاه استفاده می شود،از مهمترین موارد نامی شدن این دستگاه ها در صنعت میتوان به راه اندازی الکتروموتورها را در اندازه های بزرگ به صورت مستقیم نام برد(جریان راه اندازی این الکتروموتورها4 الی 10 برابر جریان نامی خواهد بودبه همین دلیل ازسافت استارترها و درایو صنعتی استفاده می کنیم.)
نکته ی بسیار مهمی که وجود دارد این است که ما با استفاده از سافت استارت می توانیم الکتروموتور را به صورت نرم راه اندازی کنیم ولی نمی توانیم سرعت الکتروموتور را با این دستگاه کم و یا زیاد و یا بهتر بگوییم تغییر دهیم.
اما تغییراتی که سافت استارتر می تواند انجام دهد:
1-کم کردن ولتاژ در لحظه ی راه اندازی
2-تغییر زمان استارت و استپ
4-تنظیم مقدار حفاظت بار و تنظیمات دیگر که بستگی به نوع سافت استارت دارد.
ازجمله دستگاه هایی که درآن از سافت استارتر ها استفاده شده موارد زیر می باشد :
پمپ، فن، کمپرسور، اسیاب، میکسرو…
بردهای الکترونیک وظیفه بررسی تنظیمات و وضیعت الکتروموتور و کنترل مقدار ولتاژ خروجی را دارند.
به زبانی دیگر برد الکترونیک مدت زمان تریگر شدن و مقدار ولتاژ عبوری ازتایرستورها را نشان می دهند. از تایرستور ها در سافت استارت برای کنترل ولتاژ الکتروموتور استفاده می شود. اندازه ی ولتاژ هدایتی بر اساس تنظیمات شما است و جریان گرفته شده توسط الکتروموتور و کمیت هایی مانند ضریب توان و توان اکتیو و غیره محاسبه می شوند.
برد الکترونیک در مدل های مختلف وظایف مختلف دیگری هم دارند حفاظت ذخیره کردن اطلاعات و عملکرد انجام شده و نمایش کمیت ها گراف ها و غیره را نیز دارد.
سافت استارتر( به دلیل جریان راه اندازی و توقف، کار کرد مداوم) حرارت تولید میکند. اگر این حرارت بیش از حد بالا برود سلامت قسمت های داخلی سافت استارت به خطر می افتدو به همین دلیل برای انتقال گرمای به وجود امده در تایرستورها به فضاهای اطراف از هیت سینک استفاه می شود.
ما باید این نکته را بدانیم که اندازه ظرفیت گرما در هیت سینک با توجه به جریان گذری سافت و ظرفیت استارت مشخص میشود.
از فن برای انتقال بهتر گرما و بیشتر شدن ظرفیت تهویه و هیت سینک استفاده می شود و ممکن است از چند فن استفاده شود. تعداد فن ها بستگی به جریان ما و تعداد استارت و شرایط محیطی طراحی و مشخص شده دارد.
ما می توانیم برخی ازچیز ها را تغییردهیم. برای مثال با گذاشتن یک فن دیگر می توانیم تعداد استارت ها درساعت را افزایش داده و یا زمان نگه داشتن و یا راه اندازی را بیشتر کرد.
باید در نظر داشته باشیم که سافت استارتر های کوچک با تعدادکمتری راه اندازی می شوند.
برای نصب و محافظت از ابزارات داخلی در برابر مشکلات همچون مشکلات مکانیکی و الکتیریکی از بدنه یا قاب استفاده می شود.
بدنه ی سافت استارتر جنس های مختلفی دارد. برای مثال: این بدنه می تواند به صورت پلاستیکی فلزی و یا ترکیبی از پلاستیک و فلز باشد.
از مزایا و حضور این قاب ها میتوان به محافظت از ابزاز داخلی در برابر عواملی چون گردو غبار و الودگی های دیگرنام برد.
در سافت استارتر در قسمت قدرت تعدادی تایرستور برای کنترل ولتاژ وجود دارد. تایرستورها عناصر الکترونیک قدرت هستند و در آن هر فاز خلاف جهت Anti-Paralle نصب می شود.
از این رو می توانیم با استفاده از تریستورها برای برش ولتاژ درهردو نیم سیکل مثبت و منفی یک شکل موج متناوب استفاده کرد.
سافت استارتر نیز مانند کنتاکتور قدرت فرمان دارد. دارای سه ورودی است و سه تا خروجی که به الکتروموتور متصل می شود. سافت استارت خودش نیاز به برق جداگانه دارد که در این صورت باید یک فاز و نول به آن وصل کنیم و مانند درایو صنعتی اینورتر نیست که تغذیه آن از سیم ورودی قدرت باشد.
روی سافت استارتر نوشته ی وجود دارد که در یک قسمت گفته شده است که مسیر قدرت اولو سوم تریستور دارند و بعد از مدتی بای پس یعنی ورودیو خروجی اتصال کوتاه می شود و تا زمانی که استارت زده نشده قطع هستند.
اما مسیر قدرتی که در وسط وجود دارد به طور کامل وصل می باشد به همین دلیل ابتدا کنتاکتور و سپس سافت استارت قرار داده می شود به دلیل اینکه برق الکتروموتور وصل نباشد.
همه ی سافت استارت ها به این شکل نیستند مدل هایی دیگری هم وجود دارند که در هر سه مسیرقدرتشان تریستور دارد.
سیم بندی مدار فرمان به این صورت است:
هرگاه مدار فرمان را وصل کردیم باید پتانسیومتر هایی که روی دستگاه تعبیه است را تنظیم کنیم.
اما شکل های متفتوتی وجود دارد که هم انالوگ است هم دیجیتال.
مدل انالوگ یک سری ولوم و پتانسیو متر دارند که می شود ان را تنظیم کرد و درمدار دیجیتال یک LCD مواجه می شود که باید با استفاده از دکمه هایی که رو ان وجود دارد پارامتر هارا تنظیم کنیم و برای دانستن پارامتر ها باید به دفترچه ی سافت استارتر مراجعه کنیم.
از جمله زمینه های صنعتی که سافت استارتر ها در آن بکارگرفته شده اند :
خطای عدم تعادل جریان در سافت استارتر ممکن است در اثر مشکلات موتور، محیط یا شبکه و نحوه نصب ایجاد گردد.
این خطا به این معنیاست که با تنظیم های انجام شده برای آن تجهیز نتوانسته در زمان معین به طور موفق موتور را به سرعت نامی خود برساند.
این خطا به این معنی است که تریستور در یک فاز عملکرد مناسبی ندارد و احتمالا خراب شده است. برای رفع این مشکل می توانید با شرکت متنا تماس بگیرید تا تعمیرات سافت استارتر شما در اولین فرصت انجام پذیرد.
این خطا به این معنی است که هیت سینک سافت استارتر که معمولا در قسمت پشت آن قرار دارد بیش از حد گرم شده است.
این خطا به معنی این است که فرکانس شبکه یا تغذیه سافت استارتر از مقادیر مجاز تعیین شده در تنظیمات تخطی کرده است.
حفاظت های جریانی در راه اندازهای نرم به دو دسته تقسیم می شوند: حفاظت اضافه بار و حفاظت اضافه جریان لحظه ای.
سافت استارتر معمولا قطع شدن یکی از فازهای ورودی را قبل از شروع به راه اندازی تشخیص می دهد. در نتیجه با این خطا بیشتر در لحظه استارت موتورها توسط راه انداز مواجه می شوید.
این خطا نیز شامل کم شدن ولتاژ کنترلی راه انداز نرم می باشد.
قیمت سافت استارترها براساس توان، جریان، ولتاژ وآنالوگ و دیجیتال بودن آن ها با یک دیگرتمایز دارد
سخن همیشگی ما به مصرف کنندگان و خریداران صنعتی توجه و مشاوره باکارشناسان فنی برای کاهش خسارات صنعتی و عدم تناسب دستگاه هایی مانند (سافت استارتر ها، درایوها، اینوترها) با الکتروموتور ها می باشد.
به همین منظور توصیه میگردد قبل از اقدام به خرید با کارشناسان فنی ما تماس حاصل فرمایید تا بهترین برند، مناسب ترین محصول را به شما معرفی و خریداری نماییم.
سافت استارتر آنالوگ دقیقا مانند یک سوئیچ عمل می کند و برای تغییر کمیت آن باید با یک پیچ ولوم آن را تنظیم کنیم و هیچ صفحه نمایشی ندارد و به ما هیچ اطلاعاتی را نمایش نمی‌دهد.
سافت استارترهای آنالوگ به دو دسته تقسیم می شود :
سافت استارترهای دیجیتال دارای صفحه نمایش هستند و ما می توانیم اطلاعات موتور و نحوه‌ی کار آن را به طور دقیق مشاهده کنیم.
مشخصاتی که روی صفحه‌ی نمایش نشان داده میشود:
البته برندهای خوب دیگری نیز وجود دارند ولی عمومیت استفاده از این برندها بیشتر میباشد. لازم بذکر است استفاده از برندهای مطرح در پروژه ها و دستگاهای حساس پیشنهاد میشود چرا که از لحاظ پشتیبانی و نگهداری امکانات بیشتر و اعتماد قابل قبولی وجود خواهد داشت.
سافت استارتر ها تنها با کاهش گشتاور موتور، جریان راه اندازی را کاهش می دهد.
اما در برخی دیگر این تیغه ها تعبیه نشده و کنتاکتور موازی شده به سافت استارتر پس از پایان کار آن از رله فرمان گرفته و بایپس انجام میشود که به آن بایپس خارجی میگویند.
سخن اخر
لزوم بهینه بودن یک دستگاه در یک چرخه صنعتی از مقدار هزینه صرف شده و قطعات تولیدی مهمتر می باشد لذا در صورت نبود این تناسب بین دستگاه ها والکتروموتورهای چرخه صنعتی گاهی تنها یک خسارات کوچک ببار نیاورده و منجر به تعویض و یا از رده خارج شدن تمام موتور شرکت میگردد.
استهلاک و هزینه بالا به جهت ادامه کارکرد دستگاه های صنعتی (نبود سافت استار ها و اتصال مستقیم به موتور) لزوما در طی مدت کوتاه نمایان گر نخواهد بود.